ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
Ποια άτομα έχουν ειδικές ανάγκες (ΑμΕΑ);
H οδοντιατρική φροντίδα των ΑμΕΑ
Πως γίνεται η οδοντιατρική εξέταση σε ΑμΕΑ;
Ειδικός εξοπλισμός στο οδοντιατρείο
Τι γίνεται αν το παιδί μου δεν συνεργαστεί στο οδοντιατρείο;
Ποια άτομα έχουν ειδικές ανάγκες;
Άτομο με Ειδικές Ανάγκες (ΑμΕΑ) θεωρείται αυτό, το οποίο έχει κάποια φυσική ή νοητική ανεπάρκεια ή αντιμετωπίζει χρόνια ιατρικά προβλήματα. Για παράδειγμα, άτομα που έχουν κάποια χρόνια ή οξεία γενική νόσο, άτομα που έχουν κάνει μεταμόσχευση οργάνων, άτομα με κινησιολογικά ή ψυχολογικά προβλήματα, χρήστες ουσιών κ.ά., είναι άτομα με ειδικές ανάγκες διότι χρήζουν ειδικής αντιμετώπισης λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών τις οποίες υπαγορεύει η πάθησή τους.
Η οδοντιατρική φροντίδα των ΑμΕΑ
Τα άτομα με ειδικές ανάγκες μπορούν και αξίζουν ίσης μεταχείρισης και πρόσβασης στις κοινωνικές ή ιατρικές υπηρεσίες και ειδικότερα στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Η αποκατάσταση των οδοντιατρικών προβλημάτων συμβάλει στην προσπάθεια ένταξής τους στο κοινωνικό σύνολο. Ένα ποσοστό 50-80% των ειδικών ασθενών μπορεί και πρέπει να αντιμετωπίζονται στο ιατρείο, αποφεύγοντας έτσι τη χρήση γενικής αναισθησίας για την οδοντιατρική τους αντιμετώπιση. Λόγω των ιδιαίτερων αναγκών τους ωστόσο, η εξέταση και η θεραπεία που λαμβάνουν θα πρέπει να έχουν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις. Στην Ελλάδα τη θεραπεία των ΑμΕΑ αναλαμβάνει ο παιδοδοντίατρος, ο οποίος είναι σε θέση να διαχειριστεί ιδιαίτερους ασθενείς.
Πως γίνεται η οδοντιατρική εξέταση σε ΑμΕΑ;
Στην εξέταση που πραγματοποιείται είναι απαραίτητη η παρουσία των γονιών, διότι τα παιδιά φοβούνται πολύ και δυσκολεύονται να εμπιστευτούν άγνωστα πρόσωπα. Η θεραπεία γίνεται με αξιοσημείωτη ταχύτητα και ολοκληρώνεται σε όσο γίνεται λιγότερα ραντεβού.
Στην πρώτη επίσκεψη του ασθενούς στο ιατρείο, θα ληφθεί το πλήρες ιατρικό ιστορικό και η κλινική εικόνα, αλλά και η αξιολόγηση του βαθμού συνεργασίας του παιδιού και της οικογένειάς του. Οι επισκέψεις στον οδοντίατρο πρέπει να γίνονται από τη γέννηση του παιδιού, ακριβώς όπως και με τα υπόλοιπα παιδιά. Η προληπτική αγωγή περιλαμβάνει διατροφικές συμβουλές, σωστή στοματική υγιεινή και τακτικές επισκέψεις.
Ειδικός εξοπλισμός στο οδοντιατρείο
Για να πραγματοποιηθεί μια οδοντιατρική θεραπεία σε ένα άτομο με ειδικές ανάγκες το οδοντιατρείο πρέπει να διαθέτει την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή για την πραγματοποίηση της θεραπείας με κύριο παράγοντα την ύπαρξη βοηθού οδοντιάτρου και άλλα ειδικά βοηθήματα. Πρέπει να έχει κανείς τη δυνατότητα να ασκήσει έλεγχο της συμπεριφοράς του, πράγμα που απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις ψυχολογίας και γενικά κοινωνιολογικές γνώσεις. Επίσης, πρέπει να είναι σε θέση να δουλεύει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, γιατί τα παιδιά αυτά δεν αντέχουν τις μακροσκελείς συνεδρίες. Για όλα τα προηγούμενα ο παιδοδοντίατρος είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος. Εξίσου σημαντική είναι η διατήρηση αρχείου παρακολούθησης των ασθενών για την μακροχρόνια σταθεροποίηση του αποτελέσματος της θεραπείας. Ο ειδικός εξοπλισμός είναι πολλές φορές πολύτιμα βοηθήματα για τον οδοντίατρο και σκοπό έχουν την ακινητοποίηση του ασθενούς, τη διάνοιξη του στόματος, την προστασία του ασθενούς καθώς και την προστασία του γιατρού.
Οι γονείς οφείλουν να πειστούν ότι ένα άτομο με ειδικές ανάγκες μπορεί και πρέπει να έχει την τέλεια στοματική υγιεινή. Άλλωστε η οδοντιατρική θεραπεία στα άτομα αυτά έχει πάντοτε και αισθητικό αποτέλεσμα, χαρίζοντας στον ασθενή ένα υπέροχο και λαμπερό χαμόγελο, γεγονός που συμβάλλει και στην αύξηση της αυτοπεποίθησής του.
Τι γίνεται αν το παιδί μου δεν συνεργαστεί στο οδοντιατρείο;
Εάν ακόμη και μετά τις τεχνικές διαμόρφωσης της συμπεριφοράς του ασθενή, από τον παιδοδοντίατρο δεν μπορεί να ολοκληρωθεί η οδοντιατρική θεραπεία, τότε οδηγούμαστε σε φαρμακευτική αντιμετώπιση του παιδιού. Η φαρμακευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη θεραπεία του παιδιού υπό καταστολή με αέριο ή με γενική αναισθησία. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία μπορεί να χορηγηθεί γενική αναισθησία ή καταστολή σε νοσοκομειακό περιβάλλον (δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο). Η γενική αναισθησία συνήθως προτείνεται σε πολύ μικρά παιδιά (κάτω των 4 ετών) ή μη συνεργάσιμα παιδιά κάθε ηλικίας, σε παιδιά με αυτισμό και άτομα με αναπηρία και σοβαρά ιατρικά προβλήματα.
